Grad Pančevo i region južnog Banata na prvom su mestu ove godine u Vojvodini po broju novootkrivenih HIV pozitivnih osoba. Od 25 novoregistrovanih slučajeva u Vojvodini, u južnom Banatu ih je 14, a 10 je u Pančevu. Među novootkrivenima čak 83 odsto su muškarci. Od njih svaki drugi ima seksualne odnose s muškarcem. Čak 86 odsto novootkrivenih HIV pozitivnih pripadaju uzrastu od 25 do 39 godina.
Seksualni kontakt je i dalje dominantan način prenošenja. To jasno pokazuje da mere prevencije, odnosno korišćenja prezervativa u seksualnom kontaktu, nisu urodile plodom. Naročito je to važna mera kod osoba koje često menjaju seksualne partnere. S druge strane, trend smanjenja inficiranih korisnika droge pokazuje da je i kod nas prisutan svetski trend, odnosno da su mere pomoći da se špric i igla upotrebljavaju jednokratno dale rezultate – ističe dr Slađana Tomić, šef epidemiologije u regionalnom Zavodu za javno zdravlje, čije je sedište u Pančevu.
Doktorka koja je u ovom poslu već 22 godine, kaže da je ohrabrujuće ponašanje mladih kod kojih je primetno da prihvataju savete i koriste prezervative. Od 10 novoregistrovanih HIV pozitivnih u Pančevu, čak osam je muškog pola. Seksualnim odnosom među muškarcima inficirana su četvorica, a biseksualnim odnosom još dva muškarca. Heteroseksualnim odnosom HIV pozitivni su postali jedan muškarac i jedna žena. A registrovano je po jedno prenošenje s majke na dete, odnosno zbog intravenoznog uzimanja droge.
– Osobe koje upražnjavaju homoseksualne odnose češće menjaju partnere. Tako da su izloženiji ukoliko ne koriste prezervative. Pančevo jeste u blizini Beograda, ali se ne može govoriti o uticaju prestonice. Verovatno je gej populacija počela slobodnije da se oseća pa su se i više testirali ili su bolje informisani o potrebi utvrđivanja svog serološkog statusa. Inače, Srbija je zemlja srednjeg rizika po broju novoinficiranih. A Južnobanatski okrug je drugi u Vojvodini po broju ljudi koji žive sa HIV virusom odmah posle Južnobačkog okruga – kaže dr Slađana Tomić.
U Savetovalištu Zavoda za javno zdravlje u Pasterovoj ulici tokom 2010. godine testiralo se na HIV 157 osoba. Samo tokom akcije koja je trajala nekoliko dana oko 1. decembra, međunarodnog dana borbe protiv AIDS-a, testiralo se 55 Pančevaca i nijedan nije HIV pozitivan. Čak 44 osobe je bilo uzrasta od 15 do 39 godina. Opet su, što dr Tomić ne čudi, prednjačile žene kojih je na testiranju bilo 24.
– Još jednom treba naglasiti mere zaštite. Od izbegavanja polnih odnosa s nepoznatima i promiskuitetnima, preko korišćenja lateks kondoma kupljenih u apoteci s važećim rokom trajanja, do izbegavanja korišćenja narkotika, odnosno upotrebe igli i špriceva za jednokratnu upotrebu ukoliko su ljudi već intravenozni narkomani – zaključuje dr Slađana Tomić.
Prva osoba inficirana HIV virusom u južnom Banatu je registrovana 1986. godine. Od tada do sada ukupno je registrovanih 65 lica. Posmatrajući puteve prenošenja, najviše je inficiranih seksualnim kontaktom muškarca s muškarcem – 27. Heteroseksualnim odnosom HIV je dobilo 15 osoba. Krvnim putem – intravenskom upotrebom droge HIV je dobilo osam lica, a među inficiranima je i šest ljudi koji su inficirani hemofilijom. Prenošenje s majke na dete desilo se u dva slučaja do sada, a transfuzijom u jednom. Od 65 HIV pozitivnih, 33 su evidentirane u registru obolelih, a 22 osobe su u međuvremenu umrle od AIDS-a.